معرفی فیلم عنکبوت مقدس

فیلم “عنکبوت مقدس” بر اساس یک روایت واقعی ساخته شده است و داستان آن حول محور یک قاتل زنجیره‌ای با بازیگری مهدی بجستانی در نقش سعید حنایی می‌چرخد. این فیلم در بخش مسابقه جشنواره کن 2022 به نمایش درآمده و توسط علی عباسی به کارگردانی رسیده است.

سعید حنایی عامل قتل‌های زنجیره‌ای دهه هفتاد، سوژه‌ای جذاب برای این فیلم جنایی می‌باشد و داستان او در شهر مشهد رخ می‌دهد. این فیلم الهام گرفته از مستندی که پیشتر توسط مازیار بهاری درباره این قاتل زنجیره‌ای ساخته شده بود و از آن الهام گرفته است.

خلاصه فیلم عنکبوت مقدس

در فیلم، رحیمی، یک روزنامه‌نگار زن از تهران به شهر مشهد می‌آید تا به تحقیق و بررسی قتل‌های زنجیره‌ای کارگران جنسی در این منطقه بپردازد. قتل‌ها با الگوی خاصی انجام می‌شوند؛ زنان توسط یک مردی که روی موتورسیکلت نشسته است، از اطراف منطقه جمع‌آوری می‌شوند، به مکان دیگری منتقل می‌شوند و با استفاده از روسری خود خفه می‌شوند، سپس جسدهای آن‌ها در مناطق زباله محلی رها می‌شوند. قاتل زنجیره‌ای به نام سعید حنایی (یا عظیمی) از ابتدای فیلم معرفی می‌شود. صحنه افتتاحیه فیلم، آخرین بعد از ظهر یکی از قربانیان را نشان می‌دهد: او، که به تریاک اعتیاد دارد، قبل از قرارداد با عظیمی با مشتریان دیگری ملاقات می‌کند. آن‌ها به یک مجتمع آپارتمانی فرسوده سفر می‌کنند، اما رحیمی ناامیدی را احساس می‌کند و تلاش می‌کند از آنجا فرار کند. عظیمی او را در راهروی پله‌ها خفه می‌کند و سپس با استفاده از موتورسیکلت خود با جسد او فرار می‌کند.

ساختار فیلم عنکبوت مقدس

در فیلم “عنکبوت مقدس”، تعدادی از صحنه‌های قتل کامل نمایش داده می‌شوند که اولین صحنه آن کفایت می‌کند. در جای دیگری، حمایت عده‌ای از قاتل در برابر دادگاه وجود دارد و حتی بقالی که در مواجهه با پسر قاتل، از پدرش به‌عنوان قهرمان یاد می‌کند. این صحنه‌ها احساسات و تناقض‌های درون ایران را در ذهن تکان می‌دهند. همچنین در یکی از صحنه‌ها، عریانی آلت تناسلی نشان داده می‌شود و در صحنه‌ای دیگر، قاتل در آستانه دار زده شدن، در حال کمک خواستن از امام رضا است.

مطرح می‌شود که کارگردان در حال نشان دادن واقعیت تناقض‌های درون ایران است یا قصد آزار تماشاگر را دارد. پاسخ به این سوال ساده نیست؛ زیرا ممکن است کارگردان با ترسناک کردن تماشاگران و نشان دادن صحنه‌های گوتیک بسیاری، به آزار آن‌ها بپردازد. همچنین، هر مخاطبی ممکن است از دیدن دو صحنه واقعی آزرده خاطر شود.

علی عباسی به تصویر کشیدن فضای داخل ایران بسیار موفق است و در بازسازی جزئیات مشهد نیز، فضایی ایجاد کرده است تا تماشاگر با احساس غرابت مواجه نشود. این بازسازی درون ایران، تماشاگران را به داخل داستان جذب می‌کند و از این رو فیلم بکل مضحک به نظر نمی‌رسد، به‌ویژه زیرا بخشی از سوژه با احساس مخاطب در ارتباط است.

اگرچه در هالیوود نیز تلاش‌هایی برای بازسازی فضای ایران، مثلاً در فیلم “آرگو” انجام شده بود، اما بازسازی داخل ایران به خوبی سرآمد تمامی بازسازی‌های خارج از ایران بوده است.

در نهایت، “عنکبوت مقدس” جدا از بستر اجتماعی-سیاسی اتفاق نمی‌افتد. سوابق فرد، حمایت‌های ضمنی‌اش، انگیزه‌اش برای اجرای این اعمال و تقیدش همه نشان از منحصر بودن این روایت به محلی خاص دارد که نمی‌توان در جای دیگری این ترکیب را به همین صورت مشاهده کرد.

کارگردان عنکبوت مقدس

علی عباسی، پس از دریافت مدرک کارشناسی در ایران، تصمیم به مهاجرت به اروپا گرفت. او به سوئد رفت و در آنجا به مدرسه‌ی معماری مشغول شد و بعد از 41 سالگی، وارد مدرسه ملی فیلم دانمارک شد. او با کارگردانی فیلم “Border”، در بخشی که نگاهی نوآورانه به جشنواره فیلم کن 2018 داشت، برنده جایزه شد. همچنین، در مراسم اسکار، به عنوان نماینده سوئد در بخش بهترین فیلم خارجی‌زبان شرکت کرد.

نام او نیز در لیست کارگردان‌های سریال “The Last Of Us” که در حال ساخت است، دیده شده است. این سریال بر اساس یک بازی ویدیویی ساخته می‌شود و قرار است توسط شبکه HBO پخش شود. این اثر توسط کریگ مازن و نیل دراکمن ساخته می‌شود.